Τα κατάγματα ποδοκνημικής και άκρου ποδός είναι μερικές από τις πιο συχνές μυοσκελετικές κακώσεις και συχνά προκαλούν συμπτώματα όπως έντονος πόνος και μειωμένη κινητικότητα. Η ποδοκνημική και ο άκρος πόδας αποτελούνται από ένα πολύπλοκο δίκτυο οστών και συνδέσμων που έχουν στόχο να υποστηρίζουν το βάρος του σώματος, να διατηρούν την ισορροπία και να διευκολύνουν την κίνηση. Αυτές οι ιδιότητές τους τα καθιστούν σημαντικά για την κίνηση και τη σταθερότητα, γι αυτό και η αντιμετώπιση των καταγμάτων σε αυτές τις περιοχές είναι απαιτητική. Η οστεοσύνθεση είναι μια χειρουργική τεχνική που χρησιμοποιείται για τη σταθεροποίηση και την αποκατάσταση των καταγμάτων ποδοκνημικής και άκρου ποδός με τη χρήση διαφόρων υλικών.
Τα πιο συνηθισμένα κατάγματα στην ποδοκνημική είναι τα κατάγματα κνήμης, περόνης ή και των δύο ενώ τα πιο συνηθισμένα κατάγματα στον άκρο πόδα είναι τα κατάγματα στα μετατάρσια, τις φάλαγγες και τα μικρότερα οστά του ποδιού.
Τι προκαλεί τα κατάγματα ποδοκνημικής και άκρου ποδός;
Τα κατάγματα ποδοκνημικής και άκρου ποδός είναι συνήθως αποτέλεσμα τραυματισμού, αλλά οι υποκείμενοι μηχανισμοί τραυματισμού μπορεί να διαφέρουν και να περιλαμβάνουν:
- Μια πτώση από ύψος ή ένα λάθος βήμα που προκαλεί αδέξια στροφή του ποδιού, ιδίως σε ηλικιωμένους ενήλικες.
- Τραυματισμό στη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων όπως το μπάσκετ, το ποδόσφαιρο και το σκι, κυρίως λόγω ξαφνικών αλλαγών κατεύθυνσης ή συγκρούσεων/επαφής.
- Τροχαία ατυχήματα.
- Επαναλαμβανόμενη καταπόνησητων οστών, κάτι που είναι πιο σύνηθες σε αθλητές.
- Οστεοπόρωση, κατά την οποία ακόμα και μικρές πτώσεις ή στροφικές κινήσεις μπορεί να προκαλέσουν κάταγμα στην περιοχή.
Ποια είναι τα συμπτώματα των καταγμάτων ποδοκνημικής και άκρου ποδός;
Τα συμπτώματα που συνοδεύουν τα κατάγματα ποδοκνημικής και άκρου ποδός εξαρτώνται από τη θέση και τη σοβαρότητα του κατάγματος. Σε γενικές γραμμές όμως, τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι:
- έντονος, οξύς πόνος, ο οποίος επιδεινώνεται με την κίνηση ή την φόρτιση με βάρος.
- Οίδημα και μώλωπες, οι οποίοι συχνά εξαπλώνονται στο κάτω άκρο ή στον άκρο πόδα.
- ορατή παραμόρφωση, όπως μη φυσιολογική ευθυγράμμιση των οστών ή εξάρθρωση του αστραγάλου, σε πιο σοβαρά κατάγματα
- αδυναμία βάδισης ή φόρτισης του σκέλους στην πλευρά που έχει επηρεαστεί.
- ευαισθησία και πόνος στην ψηλάφηση.
Προκειμένου να καθοριστεί η καταλληλότερη θεραπεία για τα κατάγματα ποδοκνημικής και άκρου ποδός είναι απαραίτητο να διαγνωστούν με ακρίβεια και σαφήνεια. Η διαδικασία της διάγνωσης περιλαμβάνει φυσική εξέταση κατά την οποία ο γιατρός θα αξιολογήσει το σημείο του τραυματισμού για παραμόρφωση, οίδημα, πόνο, το εύρος κίνησης και την σταθερότητα της άρθρωσης. Οι ακτινογραφίες είναι απαραίτητες για την απεικόνιση των καταγμάτων, τον καθορισμό του τύπου τους και την αξιολόγηση της μετατόπισης. Σε πολύπλοκα κατάγματα ή σε αυτά που αφορούν τις αρθρικές επιφάνειες των αρθρώσεων, μπορεί να χρειαστεί μαγνητική ή αξονική τομογραφία για την πλήρη εκτίμηση της έκτασης της βλάβης.

Πώς αντιμετωπίζονται τα κατάγματα ποδοκνημικής και άκρου ποδός;
Η θεραπεία των καταγμάτων ποδοκνημικής και άκρου ποδός εξαρτάται από τη σοβαρότητα του κατάγματος και από το αν τα οστά έχουν μετατοπιστεί εκτός θέσης (παρεκτοπίσμένα κατάγματα) ή παραμένουν στη φυσιολογική τους θέση (μη παρεκτοπισμένα κατάγματα). Τα ελαφρά κατάγματα μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά, αλλά οι σοβαρότεροι τραυματισμοί συχνά απαιτούν χειρουργική επέμβαση.
Οι συντηρητικοί τρόποι αντιμετώπισης μπορεί να περιλαμβάνουν
- Ακινητοποίηση με τη χρήση γύψου, νάρθηκα ή μπότας διαστρέμματος για να διατηρηθούν τα οστά στη σωστή ευθυγράμμιση όσο διαρκεί η επούλωση. Συνήθως προτείνεται για τα απλά κατάγματα των μεταταρσίων ή των φαλάγγων.
- Φαρμακευτική αγωγή για τη διαχείριση του πόνου και των συμπτωμάτων.
- Ξεκούραση και ανύψωση του πάσχοντος ποδιού για τη μείωση του οιδήματος και την πρόληψη περαιτέρω τραυματισμού.
Η χειρουργική αντιμετώπιση με τη διαδικασία της οστεοσύνθεσης είναι η κατάλληλη επιλογή για ασταθή και παρεκτοπισμένα κατάγματα της ποδοκνημικής και του άκρου ποδός. Αυτή η χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει την ανάταξη και τη σταθεροποίηση του οστού με τη χρήση μεταλλικού υλικού, όπως πλάκες, βίδες ή ήλους/βελόνες.
Στην εσωτερική οστεοσύνθεση ο χειρουργός ευθυγραμμίζει τα οστικά θραύσματα και χρησιμοποιεί υλικό (συνήθως βίδες ή/και πλάκες) για να τα συγκρατήσει στη θέση τους. Για τα κατάγματα του αστραγάλου, μπορεί να τοποθετηθούν βίδες για τη σταθεροποίηση της κνήμης και της περόνης, ενώ οι πλάκες με βίδες μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την παροχή πρόσθετης στήριξης στο οστό.
Σε περιπτώσεις με σοβαρή βλάβη των μαλακών μορίων ή όταν η εσωτερική οστεοσύνθεση δεν είναι εφικτή, πραγματοποιείται εξωτερική οστεοσύνθεση, κατά την οποία ήλοι ή βελόνες εισάγονται στα οστά και συνδέονται με ένα εξωτερικό πλαίσιο.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της οστεοσύνθεσης;
- Ακρίβεια στην ευθυγράμμιση των οστών
- Πρώιμη κινητοποίηση της πάσχουσας περιοχής
- Μικρότερος κίνδυνος επιπλοκών, κάτι που σημαίνει καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και μείωση του ενδεχόμενου να χρειαστούν επαναληπτικές διορθωτικές χειρουργικές επεμβάσεις.
Πώς προλαμβάνονται τα κατάγματα ποδοκνημικής και άκρου ποδός;
- Ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών γύρω από τον αστράγαλο και το πόδι για τη βελτίωση της σταθερότητας της άρθρωσης και τη μείωση του κινδύνου καταγμάτων σε περίπτωση πτώσης ή κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων
- Στα αθλήματα, η χρήση των κατάλληλων υποδημάτων και προστατευτικού εξοπλισμού μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο τραυματισμού.
- Για τους ηλικιωμένους, οι τροποποιήσεις στο σπίτι, οι ασκήσεις ισορροπίας και η χρήση βοηθητικών συσκευών είναι σημαντικές για την πρόληψη των πτώσεων.
- Επίσης, η διατήρηση της υγείας των οστών μέσω μιας διατροφής πλούσιας σε ασβέστιο και βιταμίνη D, σε συνδυασμό με τακτική άσκηση με βάρη/αντιστάσεις, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καταγμάτων, κυρίως σε άτομα με οστεοπόρωση.
Η οστεοσύνθεση αποκαθιστά τη σωστή ευθυγράμμιση των οστών και επιτρέπει την έγκαιρη κινητοποίηση, επιταχύνοντας την επούλωση ενώ μειώνει και τον κίνδυνο μακροχρόνιων επιπλοκών.
Για να ενημερωθείτε περισσότερο σχετικά με τις θεραπευτικές επιλογές για τα κατάγματα ποδοκνημικής και άκρου ποδός, επικοινωνήστε μαζί μας στο 6943903343 (γραμματεία) ή στο 6949196061 (ιατρός) και στο orthopedikos-papagiannopoulos.gr και κλείστε το ραντεβού σας.