Το γάγγλιο είναι από τα πιο συνηθισμένα καλοήθη ογκίδια που σχηματίζονται κοντά στις αρθρώσεις ή τους τένοντες, κυρίως στους καρπούς, τα χέρια και τα πόδια. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν πρόκειται για καρκινικής φύσης ογκίδια ενώ η εμφάνιση και η θέση τους μπορεί μερικές φορές να προκαλέσουν δυσφορία ή μειωμένη λειτουργικότητα, κάνοντας τους πάσχοντες να αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης.
Τα γάγγλιο είναι σάκοι γεμάτοι με υγρό που εμφανίζονται ως εξογκώματα στους καρπούς, τα χέρια και περιστασιακά στα πόδια. Το υγρό στο εσωτερικό αυτών των κύστεων είναι παχύρρευστο, κολλώδες και διαυγές, παρόμοιο με το υγρό που βρίσκεται στις αρθρώσεις και τους τένοντες. Τα γάγγλια ποικίλλουν σε μέγεθος, ενώ ορισμένα μπορεί να παραμένουν χωρίς αλλαγές σε μέγεθος, κάποια άλλα μπορεί να μεγαλώνουν, να συρρικνώνονται ή ακόμα και να εξαφανίζονται πλήρως (για να εμφανιστούν και πάλι αργότερα ενδεχομένως).
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Η ακριβής αιτία που προκαλεί την εμφάνιση γαγγλίου παραμένει άγνωστη, αλλά θεωρείται ότι προκύπτει από κάποια δυσλειτουργία στην αρθρική κάψα. Οι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης γαγγλίων περιλαμβάνουν:
- Προηγούμενοι τραυματισμοί της άρθρωσης ή του τένοντα
- Ηλικία και φύλο, καθώς τα γάγγλια παρατηρούνται συχνότερα σε άτομα ηλικίας μεταξύ 20 και 40 ετών, και σε γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες.
- Οστεοαρθρίτιδα, ειδικά στις αρθρώσεις των δακτύλων που βρίσκονται πιο κοντά στα νύχια.
- Επαναλαμβανόμενη κίνηση των αρθρώσεων λόγω επαγγέλματος ή δραστηριότητας.
Γάγγλιο: συμπτώματα και διάγνωση
Το γάγγλιο συνήθως συνοδεύεται από συμπτώματα όπως ορατό εξόγκωμα που διαφέρει σε μέγεθος από ασθενή σε ασθενή, δυσφορία ή πόνο (ειδικά με την κίνηση των αρθρώσεων), αδυναμία ή μούδιασμα στην περιοχή με γάγγλιο.
Προκειμένου να διαγνωστεί ένα γάγγλιο είναι απαραίτητη η κλινική εξέταση από ορθοπεδικό και ενδεχομένως απεικονιστικές εξετάσεις (υπέρηχος ή μαγνητική τομογραφία) προκειμένου να υπάρξει λεπτομερής εικόνα για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων.

Πώς αντιμετωπίζεται το γάγγλιο;
Η θεραπεία του γαγγλίου ποικίλλει ανάλογα με το μέγεθος της κύστης, το επίπεδο της δυσφορίας που προκαλεί αλλά και το πώς επηρεάζει την κίνηση των αρθρώσεων. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
- Κάποια γάγγλια μπορεί να εξαφανιστούν από μόνατους και, εφόσον δεν προκαλούν πόνο, ο γιατρός μπορεί να συστήσει μια προσέγγιση παρακολούθησης και αναμονής.
- Ακινητοποίηση με νάρθηκα. Καθώς κάποια γάγγλια μεγαλώνουν εξαιτίας της κίνησης και της δραστηριότητας και επιδεινώνουν τα συμπτώματα, η χρήση νάρθηκα για ακινητοποίηση της περιοχής μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα και να συμβάλλει στη μείωση του μεγέθους της κύστης.
- Αναρρόφηση. Σε περιπτώσεις όπου το γάγγλιο προκαλεί σημαντική δυσφορία ή παρεμποδίζει την κίνηση των αρθρώσεων, μπορεί να ενδείκνυται η διαδικασία της αναρρόφησης. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει αναισθητοποίηση της περιοχής γύρω από την κύστη και αποστράγγιση του υγρού με τη χρήση μιας βελόνας.
- Χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική αφαίρεση είναι απαραίτητη σε περιπτώσεις που ένα γάγγλιο επανεμφανίζεται μετά την αναρρόφηση, προκαλεί σημαντικό πόνο ή επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία των αρθρώσεων. Η επέμβαση αποσκοπεί στην αφαίρεση της κύστης και μέρους της εμπλεκόμενης αρθρικής κάψας.
Η ανάρρωση από μη χειρουργικές θεραπείες όπως η αναρρόφηση είναι συνήθως γρήγορη, με τους ασθενείς να είναι σε θέση να συνεχίσουν τις κανονικές τους δραστηριότητες αμέσως μετά. Μετά τη χειρουργική αφαίρεση μιας κύστης γαγγλίου συνήθως είναι απαραίτητη μια μικρή περίοδος ακινητοποίησης και πρόγραμμα φυσικοθεραπείας προκειμένου να αποκατασταθούν η δύναμη και η ευελιξία.
Μπορεί να προληφθεί το γάγγλιο;
Αν και η αποτροπή του σχηματισμού ενός γαγγλίου είναι δύσκολη, κάποια τακτικές μπορεί να βοηθήσουν στην μείωση του κινδύνου εμφάνισης.
- Προστασία των αρθρώσεων με προστατευτικό εξοπλισμό κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων υψηλού κινδύνου. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή τραυματισμών που μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη γαγγλίου.
- Εργονομικές προσαρμογές στους χώρους εργασίας ή στα εργαλεία για τη μείωση της καταπόνησης των αρθρώσεων λόγω επαναλαμβανόμενης κίνησης.
- Τακτική άσκηση για τη διατήρηση της δύναμης και της ευελιξίας των αρθρώσεων.
Το γάγγλιο, αν και συχνά δεν προκαλεί προβλήματα και επουλώνεται μόνο του, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει δυσφορία ή λειτουργικές δυσκολίες.Όποια και αν είναι η καταλληλότερη θεραπευτική επιλογή για τον κάθε ασθενή, στόχος είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα και η αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας.
Για να ενημερωθείτε περισσότερο σχετικά με την αντιμετώπιση του γαγγλίου επικοινωνήστε μαζί μας στο 6943903343 (γραμματεία) ή στο 6949196061(ιατρός) και στο orthopedikos-papagiannopoulos.gr και κλείστε το ραντεβού σας.